Jannetje (Janny) Elisabeth Laupman was haar volledige naam, geboren op 23 maart 1926 en overleden op 27 juni 1986.
Het bijzondere leven van Janny bestond vooral uit het tot dienst zijn van een ander.
Haar vader overleed toen zij 11 jaar oud was, waardoor zij al vrij snel een grote verantwoordelijkheid kreeg toebedeeld. Zij werkte zelf als jong meisje van 17 op het gemeentehuis van Ede op de afdeling Bevolking en Burgerlijke Stand.
Op diezelfde afdeling werkte nog een actieve verzetsheld Jo van de Bent die een zeer actieve rol vervulde. Toen hij ziek was vroeg diens vrouw Co of Laupman een aantal stempels van het gemeentehuis kon meenemen voor Van de Bent. Deze werden gebruikt om persoonsbewijzen te vervalsen. Soms liet zij vervalste papieren ondertekenen door de NSB burgemeester Theodorus Christiaan van Dierendonck, die gelukkig niets vermoedde. Haar rol bij het bevolkingsregister kwam goed van pas, hierdoor was ze in staat op tijd mensen te waarschuwen, de Duitsers waren vaak het bevolkingsregister aan het doorzoeken naar namen. In de twee jaar daarna werkte ze tevens als koerierster voor het verzet in Ede.
Op 8 april 1945 werd Laupman om een uur 's nachts door de Duitsers gearresteerd in haar ouderlijk huis aan de Buitenzorg 4. De bezetter wist dat zij op de hoogte was van de verblijfsplaats van meerdere verzetslieden. Eerst werd ze overgebracht naar de Landbouwschool aan de Amsterdamseweg, waar ze vluchtig werd verhoord. Via de school aan de Kraatsweg werd ze afgevoerd naar De Wormshoef in Lunteren, alwaar ook veel verzetsstrijders woonde, tevens de plek waar sinds 1944 het regionale hoofdkwartier van de Sicherheistdienst was gevestigd. In diezelfde nacht werden in Ede meerdere verzetsleden opgepakt. Ondanks dat de oorlog ten einde liep, deden haar ondervragers er alles aan om de benodigde informatie van Laupman te krijgen.
Zij zat gevangen in een krappe kast en werd meerdere keren bewusteloos geslagen. Ze werd bovendien ondersteboven aan haar enkels gehangen. Bij de ondervragingen waren onder andere meerdere vooraanstaande Duitsers betrokken.
De Canadezen namen op 16 april 1945 Lunteren in, waardoor Laupman vrij kwam. Zij werkte de eerste maanden op het kantoor van de Binnenlandse strijdkrachtenen daarna als secretaresse op een advocatenkantoor. Zij werkte later nog als secretaresse voor het College van Burgemeester en Wethouders in Ede, maar kampte nog tot lang na de oorlog met onverwerkte emoties, waardoor zij uiteindelijk het werk neerlegde. De impact van de oorlog was te groot geweest om goed te kunnen blijven functioneren.
Na de oorlog trouwde ze met Jan Bolte, zover bekend hebben ze samen een kind gekregen dat tot groot verdriet dood is geboren.
Er is zeer weinig beeldmateriaal van haar te vinden. Wij konden één foto van haar vinden tijdens de overdracht van het Mausoleum in Ede op 02-08-1947. Janny staat als derde van links onder de Nederlandse vlag.
Op de foto staan verder Miep Koffrie, Chrisje van der Burg en van de dame rechts van Janny is geen naam bekend.
Bronnen: Wikipedia en Historisch museum Ede
Comments